Καλημέρα, Ντένι!

Το όνομά της είναι Ντένι (Denny), έζησε πριν από 90.000 χρόνια και όταν πέθανε ήταν γύρω στα 13. Ανακαλύφθηκε το 2008 σε μια σπηλιά στην περιοχή Ντενίσοβα της οροσειράς Αλτάι στη Σιβηρία μαζί με άλλα μέλη της ομάδας της. Η ανάλυση του DNA των υπολοίπων κατέδειξε ότι επρόκειτο για ένα παρακλάδι στο εξελικτικό δένδρο του ανθρώπου που συνυπήρξε μεν με τους Νεάντερταλ αλλά ήταν διαφορετικό από αυτούς και, χάριν της προέλευσής του, ονομάστηκε Ντενίσοβα. Αλλά η ανάλυση του DNA της Ντένι υπήρξε μια τεράστια έκπληξη για τους επιστήμονες που την πραγματοποίησαν. Οπως χαρακτηριστικά σημειώνεται στο άρθρο των ερευνητών του τμήματος Εξελικτικής Ανθρωπολογίας του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ στη Λειψία της Γερμανίας το οποίο δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα στην επιθεώρηση «Nature», η Ντένι είναι απευθείας απόγονος ενός Νεάντερταλ και ενός Ντενίσοβα! Για την ακρίβεια, από την ανάλυση και του μιτοχονδριακού DNΑ το οποίο κληροδοτείται μέσω της μητέρας, προέκυψε ότι η μητέρα της ήταν Νεάντερταλ και ο πατέρας της Ντενίσοβα.

Πρόκειται για το πρώτο ανθρώπινο «υβρίδιο» που αποκαλύπτει η ανάλυση του DNA και δεν χωρεί αμφιβολία ότι το όνομα της Ντένι θα βρει σύντομα τη θέση του σε όλα τα εγχειρίδια εξελικτικής ανθρωπολογίας. Ωστόσο, η Ντένι δεν είναι μοναδική, είναι η μοναδική περίπτωση απογόνου πρώτης γενιάς μεταξύ δύο διαφορετικών ανθρωπίδων που εντοπίσαμε. Γιατί το «μαρτυριάρικο» DNA έχει ήδη αποκαλύψει πολλές συνευρέσεις ανθρωπίδων: οι Ντενίσοβα κουβαλούν DNA ενός προγόνου που δεν έχει ακόμη εντοπιστεί, οι Νεάντερταλ της οροσειράς Αλτάι κουβαλούν και το DNA ενός πρώιμου Homo sapiens, η Νεάντερταλ μητέρα της Ντένι μοιάζει γενετικά με τους Νεάντερταλ που έχουν βρεθεί στην Κροατία και απέχει γενετικά από τους γειτονικούς της Νεάντερταλ της οροσειράς Αλτάι και, τέλος, οι σημερινοί Ευρωπαίοι κουβαλούν ίχνη DNA Νεάντερταλ χάρη σε συνευρέσεις που χρονολογούνται μεταξύ 47.000 και 65.000 χρόνων πριν.

Ευρήματα όπως τα παραπάνω καθιστούν απολύτως ξεκάθαρο το γεγονός ότι η ανθρώπινη ιστορία (η οποία είναι γραμμένη στην αόρατη με γυμνό μάτι «κλωστή» που κρύβουμε όλοι σε κάθε κύτταρό μας) είναι γεμάτη από μετακινήσεις, εξερευνήσεις και αναπάντεχες συνευρέσεις. Γιατί το ανακάτεμα του γενετικού υλικού δίνει την ευκαιρία για ανάδυση νέων εξελικτικών πλεονεκτημάτων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι ορεσίβιοι πληθυσμοί του Θιβέτ που επιβιώνουν θαυμάσια στα μεγάλα ύψη (όπου η συγκέντρωση του οξυγόνου είναι επικίνδυνα χαμηλή για τους επισκέπτες ορειβάτες), χάρη στα γονίδια που τους κληροδότησαν οι Ντενίσοβα, όπως αποκαλύφθηκε πρόσφατα.

Με άλλα λόγια, όλα τα ευρήματα συγκλίνουν στο ότι το ανθρώπινο είδος είναι προϊόν μιας αέναης μείξης πληθυσμών, καθένας από τους οποίους συνέβαλλε στην επιβίωσή του. Οσοι λοιπόν αναζητούν «καθαρές» φυλές και ορθώνουν τείχη ανάμεσα σε λαούς, ας γνωρίζουν ότι το απολύτως αμερόληπτο DNA δεν είναι σύμμαχός τους…