Ολα τα περιουσιακά στοιχεία των Ελλήνων –εισοδήματα, αυτοκίνητα, ακίνητα, καταθέσεις, μετρητά, τιμαλφή μεγάλης αξίας, μετοχές, ομόλογα –αναμένεται σύντομα να μπουν σε μια τεράστια βάση δεδομένων στο πλαίσιο δημιουργίας του πολυδιαφημισμένου Περιουσιολογίου που αναμένεται να αποτελέσει εργαλείο άσκησης φορολογικής πολιτικής, να καταργηθούν τα τεκμήρια με τη σημερινή τους μορφή και να επιβληθεί ένας ενιαίος φόρος περιουσίας σε αντικατάσταση του ΕΝΦΙΑ.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του «Βήματος», εντός του επόμενου μήνα θα έρθει στη Βουλή διάταξη νόμου με την οποία θα καθορίζεται τι θα περιλαμβάνει το νέο Περιουσιολόγιο, ποια στοιχεία θα συλλέγονται και με ποιον τρόπο.

Η αιχμή του δόρατος

Το νέο Περιουσιολόγιο, σε συνδυασμό με τον πρόσφατο νόμο για την καταπολέμηση της διακίνησης του «μαύρου χρήματος» (Ν. 4557/2018) που περιλαμβάνει αρκετά «επιθετικές» διατάξεις, αναμένεται να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος του φοροελεγκτικού μηχανισμού για το κυνήγι κατά της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής.
Οι δανειστές, στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της τέταρτης αξιολόγησης, απαίτησαν να λάβουν από το υπουργείο Οικονομικών διαβεβαιώσεις ότι το συγκεκριμένο έργο θα «τρέξει», και μάλιστα επέβαλαν στους επιτελείς της Καραγεώργη Σερβίας να τεθεί άμεσα σε εφαρμογή το πρώτο τμήμα του ηλεκτρονικού Περιουσιολογίου και σε πλήρη λειτουργία σε περίπου δύο χρόνια.
Μάλιστα, όπως επισημαίνει αρμόδιος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών, το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί για την ολοκλήρωσή του στα τέλη Δεκεμβρίου του 2020 είναι απαραίτητο γιατί το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ που ζητεί συγκεκριμένες ημερομηνίες. Αλλά, όπως αναφέρει ο ίδιος παράγοντας στο «Βήμα της Κυριακής», δεν υπάρχει κανένας περιορισμός το έργο αυτό να «τρέξει» πολύ νωρίτερα και να μείνει ένα μικρό κομμάτι για το τέλος του 2020.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Βήματος της Κυριακής», σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Οικονομικών στις αρχές του καλοκαιριού, διαπιστώθηκε ότι τα περισσότερα στοιχεία του Περιουσιολογίου είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή και το μόνο που απομένει είναι το ουσιαστικό «πάντρεμα» αυτών των στοιχείων. Μέσω του Περιουσιολογίου θα γίνεται σε καθημερινή βάση επικαιροποίηση μιας τεράστιας βάσης δεδομένων στην οποία θα καταγράφονται ηλεκτρονικά το σύνολο της κινητής και ακίνητης περιουσίας πολιτών και επιχειρήσεων σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Το Πληροφοριακό Σύστημα του Πλήρους Ηλεκτρονικού Περιουσιολογίου, σύμφωνα με το σχέδιο δράστης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, θα αποτελείται από τα ακόλουθα στοιχεία-υποσυστήματα:
Υποσύστημα Φορολογουμένων. Οι φορολογούμενοι θα έχουν τη δυνατότητα υποβολής στοιχείων περιουσίας (αρχικής και τροποποιητικής), προβολής και εκτύπωσης της συνολικής τους εικόνας, καθώς και τροποποίησης λανθασμένων πληροφοριών.
Υποσύστημα Εσωτερικών Χρηστών. Ειδικοί χρήστες της φορολογικής διοίκησης θα έχουν τη δυνατότητα προβολής των στοιχείων της περιουσίας και συσχέτισής τους με άλλες πληροφορίες της φορολογικής διοίκησης για τον εντοπισμό πιθανών περιπτώσεων απόκρυψης εισοδημάτων. Επίσης, θα έχουν τη δυνατότητα καταχώρισης των περιουσιακών στοιχείων, τα οποία προκύπτουν ύστερα από έλεγχο ο οποίος έχει καταστεί οριστικός.
Υποσύστημα Διαχείρισης του Περιουσιολογίου. Ειδικοί χρήστες της φορολογικής διοίκησης θα μπορούν να εμπλουτίζουν το σύστημα με νέες κατηγορίες δεδομένων και να καθορίζουν τις διαδικασίες συλλογής, ενημέρωσης, καθώς και τους κανόνες εγκυρότητας των δεδομένων αυτών. Επίσης θα έχουν τη δυνατότητα να διαχειρίζονται τους χρήστες του Περιουσιολογίου, τις προθεσμίες υποβολής και άλλες παραμέτρους λειτουργίας του. Τέλος, θα έχουν τη δυνατότητα παρακολούθησης της λειτουργίας του Περιουσιολογίου και εξαγωγής αναφορών και στατιστικών στοιχείων.
Το βασικό στοίχημα του υπουργείου Οικονομικών μέσω της νέας αυτής εφαρμογής είναι να μπορέσει να καταργήσει τα τεκμήρια με τη μορφή που τα γνωρίζουμε σήμερα και να ισχύσει αυτό που εφαρμόζεται σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες, δηλαδή ο τρόπος διαβίωσης και τα έξοδα που πραγματοποιεί ένας φορολογούμενος ή ένα νοικοκυριό να μπορούν να δικαιολογηθούν από τα περιουσιακά στοιχεία και –το βασικότερο –από τον τρόπο που αυτά έχουν αποκτηθεί. Σήμερα τα τεκμήρια είναι ισοπεδωτικά και αναχρονιστικά και την πληρώνουν χιλιάδες νοικοκυριά που είχαν την «ατυχία» να κληρονομήσουν ένα ακίνητο ή ένα αυτοκίνητο.

Κάν’ το όπως οι ΗΠΑ

Αρμόδιος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών αναφέρει στο «Βήμα» ότι η ολοκλήρωση του Περιουσιολογίου θα μπορέσει να οδηγήσει στην πλήρη ανατροπή του φορολογικού συστήματος με καθορισμό των φορολογητέων εισοδημάτων βάσει πραγματικών εσόδων και εξόδων. Αυτό δηλαδή που ισχύει στις ΗΠΑ με μεγάλη φοροεισπρακτική επιτυχία. Με αυτόν τον τρόπο και οι πολίτες θα έχουν σοβαρό λόγο και κίνητρο να ζητούν αποδείξεις και ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός δεν θα επιβάλλει φόρους επί δικαίους και αδίκους. Το ίδιο θα ισχύσει και για τον ΕΝΦΙΑ, ο οποίος ουσιαστικά θα αντικατασταθεί από έναν ενιαίο φόρο περιουσίας, όχι μόνο ακίνητης αλλά και κινητής.
Οποιαδήποτε προσαύξηση περιουσίας θα πρέπει να δικαιολογείται από τα εισοδήματα, ενώ με ειδικά συστήματα ανάλυσης κινδύνου θα εντοπίζονται περιπτώσεις φοροδιαφυγής.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ