Μπορεί κάποιοι να βρίσκουν απολύτως ασύμβατες τις έννοιες της επιστήμης και της τέχνης και όμως η αλήθεια είναι ότι τα «μυστήρια» του σύμπαντος και της ζωής που εξιχνιάζουν οι επιστήμονες, αλλά και οι ίδιοι ως πρότυπα, γοητεύουν τόσο ώστε να καταργούν αυτό το στερεότυπο. Και ο σπουδαίος Στίβεν Χόκινγκ κατόρθωσε να διαρρήξει και αυτό το όριο, να συναρπάσει δημιουργούς της σύγχρονης τέχνης. Ακόμα και αν κάποιοι οδηγήθηκαν σε αποτελέσματα που απώθησαν, εκνεύρισαν, κατακρίθηκαν.
Ηταν η National Portrait Gallery αυτή που πρώτη αποφάσισε να βάλει τον Χόκινγκ στον μεγάλο χάρτη των εικστικών, στο πλαίσιο της γενναίας -για τα δεδομένα της εποχής- απόφαση που ελήφθη στη δεκαετία του ’80 να δημιουργήσει πορτρέτα και επιστημόνων. Η αιτιολογία σαφής: «οι επιστήμες και η τεχνολογία συμβάλλουν στην διαμόρφωση της βρετανικής κουλτούρας ακόμα και αν αυτό δεν είναι κατανοητό από το ευρύ κοινό». Από τους πρώτους που επέλεξαν, ήδη το 1985, ήταν ο Χόκινγκ αν και τότε ακόμα ήταν γνωστός μόνο στο εξειδικευμένο επιστημονικό κοινό. Εγινε παγκοσμίως γνωστός το 1988 όταν κυκλοφόρησε το βιβλίο του «Η σύντομη ιστορία του χρόνου» που προσέφερε μια εκλαϊκευμένη προσέγγιση στην επιστήμη, ευκολοδιάβαστη και συναρπαστική για τον μέσο αναγνώστη.
Πόζαρε στην Γιολάντα Σόναμπεντ σε ένα έργο που σχεδόν σβήνει το περίφημο αμαξίδιό του (την λιγότερο εξελιγμένη βέβαια έκδοση που είχε τότε) και εστιάζει στο βλέμμα, στα γαλάζια του μάτια που αποσπούν την προσοχή αμέσως μέσα σε αυτό το πορτρέτο. Αν και ήταν 43 ετών και ήδη εξαιρετικά καταπονημένος από την νευροεκφυλιστική νόσο που τον άφησε παράλυτο, η Σόναμπεντ σχεδόν έσβησε τα σημάδια αυτά δημιουργώντας θα έλεγε κανείς το πορτρέτο ενός ονειροπόλου ποιητή. Πριν φτάσει στο τελικό αποτέλεσμα δημιούργησε τρία σκίτσα, εντελώς διαφορετικής σύνθεσης είναι η αλήθεια.
Στη συλλογή της National Portrait Gallery ανήκει ένα ακόμα πορτρέτο, λάδι σε καμβά, που δημιούργησε το 2006 ο Φρέντερικ Τζορτς Ρις Κάμινγκ. Ο νεαρός ονειροπόλος της Σόναμπεντ έχει δώσει τη θέση του στον ώριμο, καταξιωμένο, απολύτως αναγνωρίσιμο ως μορφή πλέον Χόκινγκ.
Δυο πορτρέτα του Χόκινγκ είχε δημιουργήσει και ο Ντέιβιντ Χόκνεϊ, με το δεύτερο να ιντριγκάρει καθώς ο επιστήμονας πόζαρε και ο ζωγράφος έφτιαξε το πορτρέτο με τα χρήση ενός ipad… To πρώτο του πορτρέτο είχε γίνει ήδη το 1978 και θυμίζει τα σκίτσα που έκανε ο Πικάσο στη δεκαετία του ’20. Παρουσιάστηκε μάλιστα στο Μουσείο Επιστημών στο πλαίσιο του εορτασμού των εβδομηκοστών γενεθλίων του Χόκινγκ. Είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον αυτή τη συνάντηση των δυο ανδρών την εποχή που ακόμα έχτιζαν την καριέρα που στη συνέχεια τους έκανε γνωστούς ανά τον κόσμο.
Αξίζει να αναφερθεί βέβαια και η περίπτωση του γλυπτού που δημιούργησαν οι αδελφοί Τσάπμαν και το οποίο ενόχλησε πολλούς, με τον επιδραστικό κριτικό της εφημερίδας Guardian Τζόναθαν Τζόουνς να το χαρακτηρίζει ως ένα από τα αποκρουστικότερα έργα της μοντέρνας τέχνης. Πρόκειται για το Ubermensch (τίτλος που παραπέμπει στον Υπεράνθρωπο του Νίτσε) που δημιουργήθηκε το 1995. Ένα ύψους σχεδόν 3,5 μέτρων άγαλμα από fiberglass που παρουσιάσει τον Χόκινγκ στο αμαξίδιό του πάνω σε ένα βράχο. Κατηγορήθηκαν οι δημιουργοί ότι εστίασαν στο άρρωστο σώμα του επιστήμονα και όχι στον θρίαμβο του μυαλού του, ενώ ο Τζόουνς μίλησε για μια κυνική δημιουργία και στον σαρκασμό της αναφοράς στον υπεράνθρωπο. Το έργο δημοπρατήθηκε από τον οίκο Christie’s έναντι 270.000 ευρώ το 2010.