Ήταν ο μοναδικός Αμερικανός δημοσιογράφος που, «φρέσκος» ρεπόρτερ το 1965, κατάφερε και πήρε συνέντευξη απ’ όλα τα μέλη της Επιτροπής Γουόρεν που δημιουργήθηκε από τον πρόεδρο Λίντον Τζόνσον για να ερευνήσει τη δολοφονία του Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι. Ο 78χρονος σήμερα Εντουαρντ Τζέι Επσταϊν μιλάει αποκλειστικά στο ΒΗΜΑ και εξηγεί, μεταξύ άλλων, ότι κατά την άποψή του αυτό που άλλαξε με την δολοφονία της 22ας Νοεμβρίου 1963 δεν ήταν τόσο ο ρους της ιστορίας, αλλά η λειτουργία των μέσων ενημέρωσης, ιδίως στην «αθώα» μέχρι τότε Αμερική.
Ο Επστάιν πήρε συνεντεύξεις από τον ίδιο τον Ερλ Γουόρεν, τότε πρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ και από τον επικεφαλής της CIA, τον διαβόητο Αλεν Ντάλες. Το αποτέλεσμα των διετών ερευνών του αποτυπώθηκε σε βιβλίο με τον τίτλο «Inquest» που κυκλοφόρησε το 1966. Εκεί υποστηρίζει πως η πιθανότερη θεωρία είναι ο δολοφόνος του προέδρου Κένεντι Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ δεν έδρασε από μόνος του, αλλά με τη συνεργασία, μάλλον, των μυστικών υπηρεσιών της κομμουνιστικής Κούβας.
Ρωτάμε αρχικά τον Επστάιν για ποιά ακριβώς στοιχεία της υπόθεσης JFK είμαστε σήμερα, πενήντα χρόνια μετά, απολύτως σίγουροι.
«Ολοι συμφωνούν πως οι σφαίρες έπεσαν από το παράθυρο του έκτου ορόφου της αποθήκης σχολικών βιβλίων του Τέξας όπου εργαζόταν ο Όσβαλντ, στο Ντάλας. Επίσης όχι μόνο μία, αλλά τρεις βαλλιστικές έρευνες έδειξαν πως το τουφέκι 6.5 χιλιοστών του Όσβαλντ ήταν το όπλο που ευθύνεται για το θάνατο του Κενεντι. Το τουφέκι, μια ιταλική καραμπίνα Carcano Modello 91/38, είχε πάνω όχι μόνο τα αποτυπώματα αλλά και τρίχες του Όσβαλντ. Γνωρίζουμε επίσης με σιγουριά ότι ο Όσβαλντ βρισκόταν στο κτίριο την ημέρα της δολοφονίας και μάλιστα στο ιδιο σημείο απ’ όπου έπεσαν οι σφαίρες, αφού βρέθηκαν κι αποτυπώματα του πάνω στα γύρω χαρτόκουτα. Όλα αυτά οδηγούν στο συμπέρασμα είναι πως ο Όσβαλντ ήταν όντως ο δολοφόνος του Κένεντι», μας λέει ο βετεράνος αμερικανός ρεπόρτερ.
«Ο Κάστρο ήξερε ότι οι Κένεντι τον ήθελαν νεκρό»
Στη συνέχεια αναφέρεται στη θεωρία συνωμοσίας περί δολοφονίας από πράκτορες του Φιντέλ Κάστρο. «Η CIA, με την υποστήριξη του αδελφού του JFK, του Ρόμπερτ Κένεντι, προσπαθούσε να δολοφονήσει τον Κάστρο στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Ο Κάστρο το γνώριζε από έναν διπλό πράκτορα. Η βασική ερώτηση που προκύπτει, μισόν αιώνα μετά, είναι: ο Όσβαλντ έδρασε μόνος του ή με τη συνεργασία κάποιων άλλων, πιθανώς Κουβανών μυστικών πρακτόρων; Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε την πιθανότητα, αλλά από την άλλη δεν υπάρχουν και αδειάσειστες αποδείξεις».
Στην ερώτηση μας αν υιοθετεί τη θεωρία της «μιας και μοναδικής σφαίρας» [σ.σ: ότι μια και μόνη σφαίρα κατάφερε, κατά «μαγικό» τρόπο, να προκαλέσει επτά (!) τραύματα στο σώμα του Κένεντι τραυματίζοντας και τον κυβερνήτη Τζον Κόνολι που καθόταν μπροστά στο αυτοκίνητο] που διατύπωσε ο εισαγγελέας και μέλος της επιτροπής Γουόρεν, Αρλεν Σπέκτερ, ο Επσταϊν είναι κάθετος.
Παραμύθι η «θεωρία της μαγικής σφαίρας»
«Όχι. Ουδέποτε πίστεψα στην ύπαρξη της «μαγικής σφαίρας». Η επιτροπή Γουόρεν ήταν κι η ίδια πολύ μπερδεμένη, ενώ δεν διέθετε τα μέσα εγκληματολογικής έρευνας που διαθέτουμε σήμερα. Το μόνο σίγουρο είναι πως η επιτροπή δεν ήθελε με τίποτα να αποδειχτεί η ύπαρξη ενός δεύτερου δολοφόνου, γιατί αυτό θα περιέπλεκε τη κατάσταση. Πάνω σε αυτή τη βάση, τα μέλη δέχτηκαν, με αρκετό δισταγμό είναι η αλήθεια, την εισήγηση του 34χρονου τότε Σπέκτερ, ενός δικηγόρου που γνώριζα κι εγώ προσωπικά. Μάλιστα, ο ίδιος ο Σπέκτερ παραδέχθηκε ενώπιον μου πως δεν ήταν 100% σίγουρος για τη θεωρία του. Όταν το 1965 τον ρώτησα «Αρλεν, πως μπορείς να είσαι σίγουρος για τη θεωρία σου αυτή; Συμμετείχες στην αυτοψία στη σορό του προέδρου;», εκείνος μου απάντησε «Οχι, δεν την είδα. Αλλά ήθελαν επειγόντως και τη δική μου άποψη κι εγώ απλώς τους την είπα».
Το 1988 ο συνομιλητής μας συνάντησε ξανά τον Σπέκτερ τυχαία, στην Τζακάρτα της Ινδονησίας. «Καθίσαμε σε ένα μπαρ και μιλήσαμε και στο τέλος της κουβέντας μας τον ξαναρώτησα «εξακολουθείς να πρεσβεύεις, είκοσι χρόνια μετά, την θεωρία της μαγικής σφαίρας;» κι εκείνος μου απαντάει «Εντ, ποτέ μου δεν την πίστεψα ειλικρινά»», σημειώνει ο Επσταϊν.
Και καταλήγει : «η δολοφονία του Κένεντι δεν άλλαξε τόσο ριζικά τον ρου της ιστορίας, αλλά σίγουρα άλλαξε ριζικά τον τρόπο λειτουργίας των ΜΜΕ, τουλάχιστον στις ΗΠΑ. Η δολοφονία του Κένεντι σήμανε το τέλος της εποχής της αθωότητας στις ΗΠΑ. Μέχρι το 1963 η Αμερική ζούσε μέσα σε μια φούσκα. Κανείς αμερικανός πολίτης δεν είχε δει μέχρι τότε μια έκθεση ή ένα έγγραφο του FBI, πολλοί δεν ήξεραν καν τι δουλειά ακριβώς κάνει η CIA. Μετά την δολοφονία όμως – και κυρίως μετά το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ το 1973 – το αμερικανικό κοινό κατάλαβε πως πρέπει πλέον να ψάχνει την αλήθεια πίσω από τις επίσημες κυβερνητικές ανακοινώσεις, να μην πιστεύει ακρίτα ό,τι του λένε».
