Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία (ICTY) έκανε δεκτή την έφεση κατά της πρωτόδικης καταδίκης των Κροατών στρατηγών εν αποστρατεία Άντε Γκοτόβινα και Μλάντεν Μάρκατς, για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου εις βάρος Σέρβων στη διάρκεια του εμφυλίου στην πρώην Γιουγκοσλαβία.
Ο Γκοτόβινα και ο Μάρκατς είχαν καταδικαστεί τον Απρίλιο του 2011 σε φυλάκιση 24 και 18 χρόνων αντίστοιχα για ανθρωποκτονίες, ωμότητες και απάνθρωπες πράξεις στην περίοδο 1991-95, με θύματα κυρίως Σέρβους μειονοτικούς της Κροατίας.
Ο Γκοτόβινα ήταν επικεφαλής της επιχείρησης «Καταιγίδα» που είχε στόχο την επανακατάληψη της αυτοαποκαλούμενης Σερβικής Δημοκρατίας της Κράινα το 1995. Η επιχείρηση είχε ως αποτέλεσμα τον ξεριζωμό τουλάχιστον 220.000 Σέρβων από τις εστίες τους και τον θάνατο τουλάχιστον 800 άλλων, αμάχων και ενστόλων.
Όμως το συμβούλιο εφετών του ICTY ακύρωσε την πρωτόδικη απόφαση βάσει της οποίας η πυρπόληση και ο βομβαρδισμός τεσσάρων πόλεων που έλεγχαν οι Σέρβοι (Κνιν, Μπένγκοβατς, Γκράσατς και Όμπροβατς) στη διάρκεια της επιχείρησης «Καταιγίδα» ήταν παράνομες πράξεις και η ίδια στρατιωτική επιχείρηση αποτελούσε οργανωμένο εγκληματικό σχέδιο.
«Εφ’ όσον καταρρίφθηκε το επιχείρημα του δικαστικού συμβουλίου του ICTY ότι η πυρπόληση των πόλεων ήταν παράνομη, το εφετείο θεωρεί ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι υπήρχε οργανωμένο σχέδιο με στόχο την απομάκρυνση του σερβικού άμαχου πληθυσμού από την Κράινα υπό την απειλή βίας», τόνισε ο αμερικανός δικαστής Θίοντορ Μέρον. «Με τα δεδομένα αυτά, το συμβούλιο εφετών δέχεται εν μέρει την έφεση των κατηγορουμένων και απορρίπτει το συμπέρασμα ότι οι επιθέσεις σε τέσσερις πόλεις ήταν παράνομες», καταλήγει η απόφαση.
Η είδηση της αθώωσης των δυο απόστρατων στρατηγών, που θεωρούνται στη χώρα τους ήρωες, έγινε δεκτή με πανηγυρισμούς στην Κροατία. Χιλιάδες βετεράνοι του πολέμου και πολίτες στην πλατεία Γέλατσιτς του Ζάγκρεμπ υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό την ετυμηγορία ενώ διερχόμενοι οδηγοί κόρναραν και φώναζαν συνθήματα υπέρ των στρατηγών.
Ακριβώς αντίστροφα είναι τα συναισθήματα στη σέρβικη πλευρά. «Η απόφαση ανοίγει παλιές πληγές», δήλωσε ο πρόεδρος της Σερβίας Τόμισλαβ Νίκολιτς προσθέτοντας πως «το δικαστήριο έλαβε μια πολιτική και όχι μια δικαστική απόφαση που δεν θα συμβάλει στη σταθεροποίηση της κατάστασης στην περιοχή».
«Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης «Καταιγίδα» εκδιώχθηκαν περισσότεροι από 220.000 Σέρβοι και δολοφονήθηκαν χιλιάδες άοπλοι άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Ποιος ευθύνεται γι αυτό; Με τη σημερινή απόφαση του ICTY η Κροατία μπορεί νόμιμα να γιορτάζει το μεγαλύτερο διωγμό μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», καταλήγει η ανακοίνωση ο πρόεδρος της Σερβίας.
Η εορτή στην οποία αναφέρεται ο Νίκολιτς είναι πραγματική: κάθε χρόνο στις 5 Αυγούστου, επέτειο της κατάληψης της πόλης Κνιν από τον κροατικό στρατό, η Κροατία εορτάζει την «Ημέρα της Νίκης».
.