Την ανάγκη να υπάρξει στενή συνεργασία σε αυτή τη φάση, η οποία είναι φάση οικονομικής ανάκαμψης, τόνισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας κατά τη διάρκεια της συνάντησης με τον προεδρείο της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, στο Μέγαρο Μαξίμου.

«Θα διαπιστώσατε και μόνοι σας ότι όλα τα μηνύματα είναι θετικά, τα δεκαετή ελληνικά ομόλογα έσπασαν το φράγμα του 4% και αυτό σηματοδοτεί την επιστροφή σε συνθήκες προ κρίσης. Είναι ώρα να βάλουμε πλάτη όλοι, ώστε αυτό το καλό κλίμα (στην οικονομία) να μεταφραστεί -πέρα από τους αριθμούς και τις στατιστικές- και σε πραγματική αίσθηση στην κοινωνία και ιδίως στους πιο αδύναμους και ευάλωτους και στη μεσαία τάξη» είπε ο πρωθυπουργός.

«Ο ρόλος των τραπεζών είναι κρίσιμος, υπό αυτή την έννοια, είναι κρίσιμο να ακουμπήσετε στη θετική πορεία της οικονομίας και να ξεπεράσουμε μαζί τα τελευταία εμπόδια. Πρέπει το ταχύτερο δυνατόν να αποκατασταθεί η ρευστότητα, στην οικονομία, στις υγιείς επιχειρήσεις και να υπάρξει δυνατότητα στήριξης των νοικοκυριών. Χρειάζεται με τρόπο υπεύθυνο και αποτελεσματικό να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Πρέπει να γίνει προσπάθεια να ενημερώσουμε την κοινωνία για το τι ακριβώς κάνουμε και να σταματήσει η διασπορά των ψευδών ειδήσεων. Διότι αυτή τη στιγμή υφιστάμεθα αυτή την αδυναμία εκπλήρωσης ενός ρόλου των τραπεζών, κρίσιμου για την οικονομία, εξαιτίας του γεγονότος ότι μεγαλοοφειλέτες και μεγαλομπαταχτζήδες έχουν καταφέρει να χρεοκοπήσουν τις επιχειρήσεις τους, όντας οι ίδιοι πλούσιοι και βγάζοντας τα χρήματά τους στο εξωτερικό, μη πληρώνοντας τα χρέη στις τράπεζες» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός για να προσθέσει: «Αυτό εμποδίζει π.χ. ένα νέο ζευγάρι να οραματιστεί ένα μέλλον, να στήσει τη ζωή του, γιατί οι τράπεζες δεν ανταπεξέρχονται σε αυτόν τον ρόλο και αυτό πρέπει να σταματήσει».

«Θέλω να σας ζητήσω» είπε ο πρωθυπουργός «να δώσετε προτεραιότητα σε αυτές τις περιπτώσεις, να βγάλετε από τα συρτάρια τους μεγαλομπαταχζήδες που προκαλούν το περί δικαίου αίσθημα, να βοηθήσετε να σταματήσει η διαρροή ψευδών ειδήσεων ότι κινδυνεύει η πρώτη κατοικία. Γιατί και θετικά προστατεύεται και όλα όσα έχουν συμφωνηθεί -και εσείς έχετε αποφασίσει- διαμορφώνουν ένα πλέγμα που δεν προκαλεί αστάθεια και ανησυχία». Και να δημιουργηθεί η ελπίδα ότι θα αρθεί και το τελευταίο εμπόδιο για να βγούμε από την κρίση που είναι η αποκατάσταση του ρόλου των τραπεζών, με όρους δικαιοσύνης, υπευθυνότητας και αποτελεσματικότητας, όπως ανέφερε.

Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε, κατέληξε, απευθυνόμενος στους Έλληνες τραπεζίτες, ο πρωθυπουργός, «είναι να συνεργαστούμε στενά. Να συγκροτήσουμε ένα παρατηρητήριο, ώστε να έχουμε πλήρη εικόνα για το ποιες υποθέσεις είναι σε προτεραιότητα. Είμαστε αποφασισμένοι να συγκρουστούμε με το φαινόμενο των μεγαλοοφειλετών που προκαλεί το περί δικαίου αίσθημα και ταυτόχρονα να κάνουμε ότι είναι δυνατό προκειμένου η οικονομία να ανακάμψει μέσα από την αποκατάσταση του πραγματικού ρόλου των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Είμαι βέβαιος ότι πρώτοι εσείς θα σπεύσετε να αποκαταστήσετε την πραγματικότητα όσο αφορά την ενημέρωση της κοινής γνώμης για το τι πραγματικά θέλουμε να κάνουμε και τι πραγματικά συμβαίνει».

Για την κυβέρνηση το θέμα των πλειστηριασμών των ακινήτων και ειδικά τη λεγόμενη «λαϊκή κατοικία» έχει εξελιχθεί σε μείζον πρόβλημα. Η κυβέρνηση θέλει να επιτύχει συμφωνία κυρίων με τους τραπεζίτες ώστε να μην βγαίνουν στο σφυρί οι πρώτες κατοικίες των λαϊκών στρωμάτων.

Επί της ουσίας η κυβέρνηση επιχειρεί, αλλά δεν έχει βρει ακόμα τον τρόπο, να ισορροπήσει μεταξύ των απαιτήσεων των δανειστών που απαίτησαν εξ αρχής τους πλειστηριασμούς και μάλιστα τους ηλεκτρονικούς και των προεκλογικών της διακηρύξεων. Τα όσα γίνονται στα Ειρηνοδικεία εδώ και μήνες, οι συνεχείς κινητοποιήσεις δημιουργούν μια πολύ αρνητική εικόνα για την κυβέρνηση.

Όσο για την προφορική συμφωνία κυρίων ανάμεσα σε κυβέρνηση και τραπεζίτες να μη βγαίνουν μικρής αξίας ακίνητα στον πλειστηριασμό (κάτω των 300.000), αυτή ήδη δεν τηρείται, αφού υπάρχουν περιπτώσεις δανειοληπτών που έχουν λάβει κατασχετήριο για την πρώτη και μοναδική κατοικία (παραθέτουμε μια τέτοια μαρτυρία στο ρεπορτάζ που ακολουθεί).

Παρελθόν και ο νόμος Κατσέλη

Από την 1η Ιανουαρίου του 2019 μάλιστα, που τελειώνει η ομπρέλα του νόμου Κατσέλη, δεν θα υπάρχει καμία προστασία ούτε για την κύρια κατοικία (σ.σ. για οφειλές στο Δημόσιο ούτε τώρα υπάρχει, αυτά τα χρέη υπάγονται στον νόμο Κατσέλη εφόσον συντρέχουν με δάνειο), επομένως η «συμφωνία κυρίων» θα είναι κυριολεκτικά στον αέρα. Μια συμφωνία που οι τράπεζες δεν την αναγνωρίζουν, όπως επιβεβαίωσε ο πρόεδρος της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών Νίκος Καραμούζης.

Να σημειωθεί ότι έως τον Ιανουάριο πρέπει η κυβέρνηση να έχει θεσμοθετήσει τις αλλαγές στον νόμο Κατσέλη. Η βασικότερη αλλαγή αφορά την άρση του τραπεζικού απορρήτου, η οποία θα ισχύσει κατ’ αρχάς γι’ αυτούς που θα κάνουν αίτηση υπαγωγής στον νόμο το 2018.

Η απάντηση των τραπεζιτών

Την αποφασιστικότητά τους να κερδίσουν το στοίχημα των «κόκκινων» δανείων, προστατεύοντας ταυτόχρονα τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, εξέφρασαν οι διοικήσεις των τραπεζών .

Σύμφωνα με πληροφορίες, αφού έκλεισαν οι κάμερες, οι τραπεζίτες τόνισαν στον κ. Τσίπρα πως οι συνεργάσιμοι δανειολήπτες και οι οικονομικά αδύναμοι δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα από την έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών.

Όπως είπαν, στόχος είναι να βρεθούν βιώσιμες λύσεις αναδιάρθρωσης των χρεών τους κι όχι να βγάλουν την ακίνητη περιουσία τους στο «σφυρί».

Ωστόσο, υπογράμμισαν ότι οι στρατηγικοί κακοπληρωτές θα δουν το σκληρό πρόσωπο των τραπεζών, τόσο μέσω της ρευστοποίησης της περιουσίας τους, όσο και μέσω της πώλησης των δανείων τους σε τρίτους.

Μάλιστα, οι τραπεζικές διοικήσεις επεσήμαναν στον Πρωθυπουργό ότι ήδη μετά την επανέναρξη των πλειστηριασμών, τόσο στα Ειρηνοδικεία, όσο και ηλεκτρονικά, δεν είναι λίγοι οι οφειλέτες που ήταν εξαφανισμένοι για …καιρό και προσήλθαν στις τράπεζες για να ρυθμίσουν το δάνειό τους.

Τόνισαν δε ότι τα πιστωτικά ιδρύματα εφαρμόζουν τους επιχειρησιακούς τους σχεδιασμούς για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, σεβόμενοι τόσο την ελληνική νομοθεσία, όσο και τις αποφάσεις των δικαστηρίων.